JAAR
KATEGORIE

Marlene van Niekerk

Marlene van Niekerk se roman vertel oënskynlik die lewensverhaal van ‘n sterwende vrou en haar komplekse verhouding met haar huisbediende / pleegkind / versorgster. Maar eintlik is dit ook ‘n geskiedenis van die Afrikaner en sy verlies van mag.
In 2008 was dit die eerste keer in die geskiedenis van die Helgaard Steyn-prys vir Letterkunde dat twee skrywers die prys en prysgeld (van R150 000) gedeel het. Albei die betrokke werke was toe al herhaaldelik in Suid-Afrika bekroon en het sedert 2004 ook wye internasionale erkenning ontvang.

“Agaat is ’n belangrike bydrae tot en grensverskuiwing binne die Afrikaanse prosa. Veral om die deeglike ontginning van die plaasroman, boonop deur ‘n vrou.” Joan Hambidge, Volksblad (2004)

Michiel Heyns het die roman in Engels vertaal met die titel The Way of the Women. In 2008 was dit op die kortlys van ses boeke wat vir die Independent Foreign Fiction Prize benoem is en in daardie jaar het dit ook op die kortlys van die Britse koerant The Telegraph se “Pick of the Paperbacks” verskyn. Dit is as ’n “beautifully written novel” beskryf. Die roman is ook in Nederlands vertaal.

Bekronings vir Agaat: C.L. Engelbrecht-prys vir letterkunde (2007); Hertzogprys vir prosa (2007); M-Net-prys, W.A. Hofmeyr-prys en Universiteit van Johannesburg-prys (2005).

Marlene van Niekerk is op 10 November 1954 op die plaas Tygerhoek naby Caledon gebore. Sy het op Riviersonderend en Stellenbosch skoolgegaan en aan die Hoërskool Bloemhof gematrikuleer. Sy het filosofie, tale en letterkunde aan die Universiteit van Stellenbosch en dié van Amsterdam en die Witwatersrand gestudeer.

Sy het in 1977 met die digbundel, Sprokkelster, waarvoor sy die Eugène Marais- en Ingrid Jonker-prys ontvang het, gedebuteer. Haar eerste roman, Triomf, het in 1995 verskyn en is met, onder meer, die Noma-prys vir die beste publikasie uit Afrika bekroon. Tien jaar later het Agaat verskyn, wat ses toekennings, onder meer die Hertzogprys vir prosa (2004), ontvang het. Die vertaling van Agaat is ook met die Sunday Times Literary Award bekroon.

Van Niekerk is tans ’n professor in Kreatiewe Skryfkunde aan die Universiteit van Stellenbosch.

Ander bekronings

1977 Eugène Marais-prys – Sprokkelster

1978 Ingrid Jonker-prys – Sprokkelster

1995 Vir Triomf: die Nomaprys vir publikasies in Afrika asook die CNA-prys en M-Net-prys

2007 Sunday Times Literary Award – vir die Engelse vertaling (deur Michiel Heyns) van Agaat

2007 Afrikaans Onbeperk-toekenning van die KKNK – vir vernuwende denke 

2010 Universiteit van Johannesburg-prys vir die beste skeppende skryfwerk in Afrikaans – Die sneeuslaper

2014 Hertzogprys vir poësie

Publikasies

POËSIE

1977 Sprokkelster

1983 Groenstaar

2013 Kaar

PROSA

1992 Die vrou wat haar verkyker vergeet het

1995 Triomf

2004 Agaat

2006 Memorandum (met skilderye van Adriaan van Zyl)

2010 Die sneeuslaper

Vertalings

Die vrou wat haar verkyker vergeet het (1992) – Nederlands: De vrouw die haar verrekijker had vergeten

Triomf (1995) – Engels (1999), Nederlands en Frans

Memorandum (2006) – Engels en Nederlands